Ali Sveto Rimsko Carstvo postojalo je do 1806. pod tim zvaničnim nazivom, poslije osnivanja Sjedinjenih Američkih Država, na primjer.
Okej, u tom kontekstu ne mislim da bi bila pogrešna i sva početna slova velika. Ali u kontekstu Svetog rimskog carstva iz srednjeg veka, svakako bi početna slova sviju reči velika delovala čudno (pored Osmanskog carstva, na primer, ili Dubrovačke republike). Dakle, ako nabrajam srednjovekovne evropske zemlje, i
Sveto rimsko carstvo pisaću kao i
Dubrovačku republiku, zajedno sa
Osmanskim carstvom. Ako pak nabrajam države na početku 19. veka, zajedno sa
Sjedinjenim Američkim Državama, tu bi se svakako mogli naći i
Sveto Rimsko Carstvo i
Dubrovačka Republika.
Međutim, ako pišem o Svetom rimskom carstvu ili o Dubrovačkoj republici celim tokom njihova postojanja, onda mi je svakako potrebna jednoobraznost; nema govora o pisanju do jednog trenutka ovako, a od jednog trenutka odjednom onako. Koji model, onda, tu ima prevagnuti? Pa svakako onaj samo s početnim slovom prve riječi velikim, jer su te države ipak u
pojmovnom smislu više dio prošlosti nego što su dio modernoga doba (doba država — nacija), iako su za par godinica možda zakoračile i u njega. SAD su pak svakako u pojmovnom smislu država modernog doba, iako su možda za par godinica i one iskoračile malo prije njega; ali i osnovane su, i utemeljene su, i razvijale su se kao moderna država, i kao modernu državu ih i poimamo, za razliku od SRC ili Dubrovačke republike. A, recimo, Osmansko carstvo pak, iako je postojalo sve do prvih decenija 20. veka (sic!), svakako je u pojmovnom smislu država prošlosti, država predmodernog doba, i tek s njegovim povlačenjem i reformacijom na teritoriji bivšeg Carstva nastaju moderne države. Užička republika, na primer, postojala je 1941. godine, dakle već dobrano u 20. veku, ali pišem je po ovome „neformalnom“ modelu zato jer svejedno nikako nije bila (moderna) država u pojmovnom smislu, već tek državolika tvorevina (gde je ključni deo u ovome
-lika, a ne u ovome
držav- [namig]).
U svakom slučaju, ovo pisanje je običajem stvoreno i polazi od značenja i smisla, i kao takvo i sasvim je smisleno pravopisno pravilo, koje se ne zasniva uopšte ni na kakvom
vremenskom načelu (da se zasniva na njemu, bilo bi i krajnje glupo i besmisleno prije svega), već na
pojmovnom, kao i svako drugo pravopisno pravilo ove vrste (o tome kako shvaćamo određeni pojam, kako poimamo taj entitet, ovisi i njegovo pisanje — kao što se s velikim početnim slovima svih riječi pišu imena naselja, a imena njihovih delova samo s početnim slovom prve reči velikim; kao što se s velikim početnim slovom pišu oni entiteti koje poimamo kao vlastita imena, a s malim oni koje poimamo kao opšta, zajednička; dakle, suština i ovoga pravopisnog pravila, kao i sviju drugih sličnih, prosto leži u
značenju, u
smislu, u
pojmu onoga što se zapisuje na određeni način). SRC
ne shvaćamo kao modernu državu, niti je to ono i bilo, bez obzira na to dokad je postojalo; a SFRJ svakako
shvaćamo, i to ona i jeste bila, bez obzira na to što više ne postoji.
Sasvim prosto. [osmeh] Nije mi jasno zašto se oko ovoga pravila raspravljalo i na Vokabularu nekoliko puta, i tamo sam isto ovako svaki puta odgovarao, i ovde čini mi se još jednom ranije, i opet sam isto pisao; a iz nekoga se razloga iznova i iznova nikako ne uspeva razumeti.
![[neznam]](https://forum.srpskijezickiatelje.com/Smileys/default/unknw.gif "ne znam")
